MANTIKLI DÜŞÜNMEK

Ä°brahim Sanalp

ibrahim@kestelyore.com

     Aristo mantığına göre, zıt iki kavram, bir bütün oluÅŸturur. Zıt iki kavram arasında, çeliÅŸki yoktur. Bütüne, iki zıt kavramdan ayrı olarak üçüncü bir isim verilir. Zıt iki kavram birbirinden ayrı olur.

     Hegel mantığına göre, zıt iki kavram, bir bütün oluÅŸturur. Bütüne, zıt iki kavramdan ayrı olarak üçüncü bir isim verilir. Zıt iki kavram arasında çeliÅŸki vardır. Bütün kavramı, çeliÅŸkiyi kaldırır. Zıt iki kavram, bir bütünün parçası olur.

     Bütün, üst kavram olur. Parça, alt kavram olur. Bütün kavramında, bütünden parçaya gidilir ve parçadan bütüne gidilir. Parçadan parçaya gidilmez. Parçalar arasında bağı, bütün kavramı saÄŸlar.

     Laiklik, din iÅŸleri ve devlet iÅŸlerinin ayrılmasıdır. Laiklik bütün, din iÅŸleri ve devlet iÅŸleri parça olur. Laiklikten devlet iÅŸlerine gidilir. Laiklikten din iÅŸlerine gidilir. Devlet iÅŸlerinden laikliÄŸe gidilir. Din iÅŸlerinden laikliÄŸe gidilir. Din iÅŸleri ve devlet iÅŸleri arasındaki bağı, laiklik saÄŸlar. Aristo mantığına göre, din iÅŸleri ve devlet iÅŸleri ayrı olur. Hegel mantığına göre, din iÅŸleri ve devlet iÅŸleri, laikliÄŸin parçası olarak ayrı olur.

     Meyve, sebze, insan kelimeleri, laiklik gibi soyutlama özelliÄŸi taşır. Bütün kavramı, zihin yoluyla oluÅŸturulan bilgidir.

     Elma ve armut, bir bütün oluÅŸturur. Bütünün adına meyve denir. Elmadan meyveye gidilir.  Armuttan meyveye gidilir. Meyveden elmaya gidilir. Meyveden armuda gidilir. Meyve, elma ve armut arasında bir baÄŸ olur.

     Domates ve biber, bir bütün olur. Bütünün adına, sebze denir. Domatesten sebzeye gidilir. Biberden sebzeye gidilir. Sebzeden domatese gidilir. Sebzeden bibere gidilir. Sebze, domates ve biber arasında bir baÄŸ olur.

     Kadın ve erkek, bir bütün oluÅŸturur. Bütünün adına, insan denir. Kadından insana gidilir.  Erkekten insana gidilir. Ä°nsandan kadına gidilir. Ä°nsandan erkeÄŸe gidilir. Ä°nsan, kadın ve erkek arasında bir baÄŸ olur.

     Tümevarım ve tümdengelim metoduyla, yeni bilgi oluÅŸturulur. Tümevarım, parçadan bütüne gitmektir. Tümdengelim, bütünden parçaya gitmektir. Okuma yazma çalışmalarında, tümevarım ve tümdengelim metotları uygulanır. Cümle bütün olur. Harf, hece, kelime parça olur. Harften cümleye gidilir. Heceden cümleye gidilir. Kelimeden cümleye gidilir. Cümleden harfe gidilir. Cümleden heceye gidilir. Cümleden kelimeye gidilir. Harf, hece, kelime arasındaki bağı, cümle saÄŸlar.

     Allah-kul bütünlüğünde, Allah bütün, kul parça olur. Kullar zıtlık oluÅŸturur. Allah’tan kula gidilir. Kuldan Allah’a gidilir. Allah, kullar arasında bir baÄŸ olur.

     Toplum-birey bütünlüğünde, toplum bütün, birey parça olur. Bireyler, zıtlık oluÅŸturur.  Toplumdan bireye gidilir. Bireyden topluma gidilir. Toplum, bireyle arasında bir baÄŸ olur.

     Allah kavramında, kullar isteklerini Allah’a söyler ve dua eder. Kullar diÄŸer kullardan Allah rızası için yardım ister. Toplum kavramında, bireyler isteklerini topluma söyler.  Bireyler yardım isteklerini, toplumun bir parçası olarak diÄŸer bireylere söyler.

     Bütün kavramında, parçalar arasındaki bağı, bütün kavramı saÄŸlar. Bütün kavramı, aitlik duygusu verir. Bütüne ait olmak ve bütünün parçası olmak duygusu verir. Vatan, millet, devlet, dil, din kavramları: Bütün özelliÄŸi taşır ve aitlik duygusu verir. Ä°nsan, aitlik duygularının toplamı olur.