SOSYAL DEMOKRASİ İLKELERİ

İbrahim Sanalp

ibrahim@kestelyore.com

Sosyal Demokrasi, Liberalizm ve Marksizm ikileminden çıkış noktası olarak görülür. Ekonomik etkinlik ve sosyal adalet arasında, uzlaşma arayışıdır. Serbest piyasa ekonomisini kabul eder. Toplumsal eşitlik, demokratik yollarla ve aşamalı sağlanır.

Siyasal hak ve ödevler, toplumsal ve ekonomik kurumlara yönelik: demokrasi talebiyle istenir. Toplumda ve ekonomide çıkarların: özerk ve demokratik örgütlenmesi belirtilir.

Sosyal Demokrasi partileri, işçi hareketiyle burjuva demokrasisi arasında, bir koalisyon kurmaya çalışır. Liberalizmi ve Sosyalizmi, uzlaştırma girişimidir. Emek ve sermaye arasında, hakkaniyet dengesi kurmayı hedefler.

Devlet, insanların örgütlenmesidir. Devlet örgütlenmesiyle insanlar, tek başlarına ulaşamayacakları hedeflere ulaşabilirler. Devlet, insanların bir araya gelerek kurduğu bir kurumdur. Liberalizm-kapitalizm, emek ve sermaye örgütlenmesidir. Sosyal Demokrasi’de çoğulculuk, düşüncenin örgütlenmesidir.

İngiliz Fabiancılık, evrimci ve faydacı bir ekonomik anlayışa dayanır. Fabiancılık, günümüzde bir düşünce kuruluşudur. İşçi Partisi ile bağlantılıdır. Fabiancılar, “zamanı kollayan” bir anlayışa sahiptir.

Keynes, eksik istihdam ve düşük kapasite durumunu çözmek için, devletin ekonomiye müdahale etmesini savunur. Ekonomik krizin sebebi, halkın harcamayı kesmesidir. Çözüm, kamu harcamalarını arttırmaktır.

Sosyal Demokrasi, “siyasi, kültürel, ekonomik” hakları garanti eder. Sınıflar arası farklılıkları ve gerginlikleri, yumuşatmayı hedefler. Liberalizm, temsili demokrasiyi getirdi. Sosyal Demokrasi, temsili demokrasiye ek olarak, herkesin zorunlu ihtiyaçlarını karşılayacak bir geliri olmasını getirdi. Düzenin değişiminde, seçim yolu benimsenir. Özel mülkiyetin kullanımında: toplumsal çıkarlar için bir sınır istenir.

Sosyal Demokrasi, sanayileşme sonucu ortaya çıkan emekçi sınıfın sorunlarına, çözüm bulma çabalarının ürünüdür. Emek sömürüsü ve gelir dağılımı adaletsizliği sorunları çözümüne çalışılır. İşçi sendikaları temelinde, siyasal partiler kurulur. 1864 yılında yapılan I. Enternasyonal, işçi sendikalarının toplantısıdır. 1889 yılında yapılan II. Enternasyonal, siyasi partilerin bir araya gelmesiyle toplandı.

Sosyalleştirme, yaratılan zenginliğin ve gelirin dağılımını düzenleyici özellikler taşır. İşçi sınıfının, refahtan aldığı payın artışıyla, sosyalist bir toplum gerçekleşir.

Devletin hem güvenlik hem sosyal güvenlik unsuru olması istenir. Sosyal Demokrasi, Kapitalizm ve Sosyalizmden farklı, üçüncü bir karma ekonomi yaklaşımı getirdi. Sosyal Demokrasi’de en önemli değer: insan ve insanın mutluluğudur. Sosyal Demokrasi, çoğulcu bir demokrasi anlayışını benimser. Her düşünceye, örgütlenme hakkı verilir. Devlet ile Pazar ve birey ile toplum arasında bir denge kurmaya çalışılır.

Toplumda hizmetlerin sunumunda, “vatandaşlık, evrensellik, kurumsallık” ilkeleri benimsenir. Bir bireyin iş piyasasına muhtaç olmadan, hayatını güven içinde sürdürmesi istenir. Temel değerler, “özgürlük, eşitlik/adalet, dayanışma” olur.

İnsan hem doğa hem toplum içinde yaşar. Doğada, doğa kurallarına uyar. Toplumda, toplum kurallarına uyar. Eşitlik, fırsat eşitliğidir. Dayanışma, karşılıklı yardımlaşmaya hazır olmayı belirtir. Toplumu bir arada tutar. Birlikte hareket edilir. Katılımcı demokrasi vurgusu yapılır.